Συναίνεση
Αυτό το βίντεο εξηγεί τον όρο “σεξουαλική συναίνεση” με απλά λόγια και ξεκαθαρίζει ότι όταν κάποιο άτομο συμφωνεί σε μία συγκεκριμένη συμπεριφορά, δε σημαίνει απαραίτητα ότι επιθυμεί να συμμετέχει και σε κάποια άλλη. Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να αλλάξει γνώμη οποιαδήποτε στιγμή, επομένως πρέπει πάντα να σταματάς και να σέβεσαι τις επιθυμίες του. Ξεκαθαρίζει επίσης ότι αν κάποιο άτομο δεν λέει “όχι”, δεν σημαίνει ότι συναινεί αυτόματα και πως η χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ πάει να πει ότι το άτομο δεν μπορεί να συναινέσει. Το βίντεο εξηγεί επίσης τι είναι η σεξουαλική κακοποίηση και ο βιασμός. Και τονίζει ότι αν σου έχει συμβεί κάτι τέτοιο, δεν είναι ποτέ δική σου ευθύνη και πρέπει να μιλήσεις με ένα ενήλικο άτομο που εμπιστεύεσαι.
Youth
Έφηβα άτομα
Σεξουαλική συναίνεση υπάρχει όταν τα άτομα συμφωνούν να συμμετέχουν σε συγκεκριμένες σεξουαλικές συμπεριφορές. Μπορούν να εκφράσουν τη συναίνεσή τους λέγοντας, «Ναι, θέλω». Αν κάποιο άτομο δεν πει «όχι» δε σημαίνει αυτόματα ότι έχει συναινέσει. Το να ζητάς και να δίνεις τη συναίνεση σου για κάθε σεξουαλική πράξη είναι πολύ σημαντικό. Έχεις το δικαίωμα να πεις «όχι» για κάθε συμπεριφορά στην οποία δεν θέλεις να συμμετέχεις, οποιαδήποτε στιγμή και η/ο σύντροφός σου οφείλει να σεβαστεί την απόφασή σου. Το ίδιο δικαίωμα έχει και η/ο σύντροφός σου για κάθε συμπεριφορά οποιαδήποτε στιγμή, για οποιονδήποτε λόγο, και πρέπει να σεβαστείς την απόφασή της/του. Είναι σημαντικό η συναίνεση να είναι ελεύθερη. Αν κάποιο άτομο αισθάνεται πίεση να συμφωνήσει, αυτό δεν είναι συναίνεση.
Για να συναινέσουμε σε σεξουαλικές πράξεις, πρέπει να είμαστε σε θέση να το κάνουμε. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να είμαστε υπό την επήρεια ναρκωτικών ή αλκοόλ και πρέπει να είμαστε σε ηλικία που νομίμως μπορούμε να συναινέσουμε. Οι νόμοι ποικίλλουν ανά χώρα, οπότε είναι καλό να ενημερωθείς. Αν νιώθεις ότι σε μπερδεύει η ιδέα της συναίνεσης και δεν είσαι σίγουρη/ος αν το άλλο άτομο συναινεί, είναι καλή ιδέα να ρωτήσεις.
συχνές ερωτήσεις
Πως ξέρεις αν μπορείς ή όχι να φιλήσεις κάποιο άτομο που σου αρέσει; Ο μόνος τρόπος για να ξέρεις σίγουρα αν μπορείς να φιλήσεις τη/τον σύντροφό σου ή να συμμετέχεις σε οποιαδήποτε σεξουαλική συμπεριφορά μαζί της/του, είναι κάθε φορά να ρωτάς. Αυτό σημαίνει ότι παίρνεις τη συναίνεσή της/του. Μην υποθέτεις ότι η/ο σύντροφός σου θέλει να φιληθεί ή είναι ανοιχτή/ός σε φιλιά ή άλλες σεξουαλικές πράξεις βάσει της συμπεριφοράς της/του. Μπορεί κάποιο άτομο να φέρεται με ένα συγκεκριμένο τρόπο, αλλά αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι θέλει να συνεχίσει έτσι.
Η συναίνεση ενός ατόμου στα φιλιά δεν συνεπάγεται τη συναίνεσή του σε όλες τις σεξουαλικές συμπεριφορές. Μπορεί να φαίνεται ότι επιθυμεί να προχωρήσει ή να συμμετέχει και σε άλλες συμπεριφορές, αλλά ο μόνος τρόπος να σιγουρευτείς είναι να ζητήσεις τη συναίνεσή της/του. Είναι σημαντική η επικοινωνία με την/το σύντροφό σου σχετικά με τις συμπεριφορές στις οποίες θα ήθελε να συμμετέχει κάθε φορά και οποιαδήποτε στιγμή.
Όταν κάποιο άτομο λέει “ναι” σε σεξουαλικές πράξεις ενώ έχει πιει αλκοόλ ή χρησιμοποιήσει ναρκωτικά, μπορεί να σας μπερδέψει. Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι από τη στιγμή που αυτές οι ουσίες μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα των ανθρώπων να παίρνουν αποφάσεις, δεν είναι σε θέση να δώσουν τη συναίνεση τους, ακόμα κι αν λένε “ναι”. Επομένως, αν κάποιο άτομο συμμετάσχει σε σεξουαλικές συμπεριφορές με άτομο που έχει καταναλώσει αλκοόλ ή χρησιμοποιήσει ναρκωτικά αυτό θεωρείται σεξουαλική κακοποίηση, ακόμα κι αν έχει προηγουμένως ζητηθεί η συναίνεση.
Parents
Γονείς
Οι νέοι άνθρωποι πρέπει να κατανοήσουν ότι η σεξουαλική συναίνεση σημαίνει ότι και τα δύο άτομα συμφωνούν ενεργά και λεκτικά σε κάποια σεξουαλική δραστηριότητα. Η σεξουαλική δραστηριότητα έχει διαφορετική σημασία για διαφορετικούς ανθρώπους και συνήθως είναι πολύ περισσότερο από απλά πράξεις, όπως το στοματικό, κολπικό ή πρωκτικό σεξ. Μπορεί να περιλαμβάνει φιλιά, αγκαλιές, αγγίγματα, χάδια και πολλές άλλες συμπεριφορές που άνθρωποι μπορεί να βρίσκουν ευχάριστες. Αν και τα δύο άτομα δεν πουν «ναι», τότε δεν υπάρχει συναίνεση.
Τα νεαρά άτομα πρέπει επίσης να κατανοήσουν ότι τόσο οι ίδιοι όσο και οι σύντροφοί τους έχουν το δικαίωμα να αλλάξουν γνώμη για το τι θέλουν ή δεν θέλουν να κάνουν, οποιαδήποτε στιγμή. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν συμμετέχουν σε σεξουαλικές συμπεριφορές με κάποιο άτομο και το άτομο αυτό αλλάξει γνώμη, πρέπει να σταματήσουν ό,τι κάνουν και να σεβαστούν την επιθυμία του. Αν δεν σεβαστούν αυτήν την επιθυμία μπορεί να ξεπερνάνε τα όρια και αυτό είναι παράνομο.
Η προσπάθεια να πείσεις κάποιον να πει “ναι” όταν δεν είναι βέβαιος/βέβαιη ή δεν θέλει να έχει σεξ δεν αποτελεί συναίνεση. Αυτό ονομάζεται σεξουαλικός εξαναγκασμός.
Όταν ένα άτομο είναι υπό την επήρεια ναρκωτικών ή αλκοόλ, η συναίνεσή του δεν αναγνωρίζεται νομικά. Η συμμετοχή σε σεξουαλική δραστηριότητα με άτομο που έχει καταναλώσει τέτοιες ουσίες θεωρείται βιασμός.
Για να μπορεί κάποιο άτομο να δίνει νομικά συναίνεση, πρέπει να έχει φτάσει σε μια συγκεκριμένη ηλικία. Αυτή η ηλικία ονομάζεται “ηλικία συναίνεσης” και διαφέρει από χώρα σε χώρα.
Τα ενήλικα άτομα θα πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι ένα άτομο που έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση δεν φέρει ποτέ ευθύνη και θα πρέπει να ενημερώσει έναν ενήλικα που εμπιστεύεται αν βιώσει μια τέτοια εμπειρία. Επικοινωνώντας αυτό το μήνυμα με σαφήνεια, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι τα νεαρά άτομα αισθάνονται ασφαλείς να απευθυνθούν σε εσάς ή σε ένα άλλο ενήλικο άτομο που εμπιστεύονται.
ΠΩΣ ΝΑ ΑΡΧΙΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΟΥΒΕΝΤΑ
Αν ξεκινήσετε σημαντικές συζητήσεις με τα παιδιά σας για θέματα όπως η συναίνεση, τότε θα ξέρουν ότι μπορούν να έρθουν σε εσάς με ερωτήσεις. Ο πιο εύκολος τρόπος να ξεκινήσετε τέτοιες συζητήσεις είναι να μιλάτε για αυτά τα θέματα καθώς προκύπτουν στην καθημερινή ζωή, όπως όταν παρακολουθείτε μαζί ταινίες ή εκπομπές
Η συναίνεση έχει την μοναδικότητα να μπορεί να συζητηθεί και να παρουσιαστεί μέσα από ποικίλες καταστάσεις της καθημερινότητας που δε συνδέονται με το σεξ. Η χρήση προσωπικών αντικειμένων άλλου, η αγκαλιές και τα φιλιά είναι μερικές ευκαιρίες να κουβεντιάσετε την ιδέα της συναίνεσης στο παιδί σας.
Ακολουθούν με μερικοί τρόποι που θα σας βοηθήσουν να ξεκινήσετε αυτές τις συζητήσεις:
Το να ζητήσετε από το παιδί σας την άδειά του όταν θέλετε να το αγκαλιάσετε ή να το φιλήσετε, είναι ένας πολύ καλός τρόπος να παρουσιάσετε την ιδέα της συναίνεσης. Αν δεν το έχετε κάνει ποτέ στο παρελθόν, μπορείτε να εξηγήσετε στο παιδί σας γιατί ζητάτε τη συναίνεσή του και να ξεκινήσετε τη συζήτηση σχετικά με τους λόγους για τους οποίους είναι σημαντική η λήψη συναίνεσης, ειδικά σε καταστάσεις που αφορούν το σεξ.
Αν παρακολουθείτε μια εκπομπή ή μια ταινία όπου δύο άτομα φιλιούνται ή πρόκειται να φιληθούν, μπορείτε να αξιοποιήσετε αυτή την ευκαιρία για να ρωτήσετε το παιδί σας αν τα άτομα αυτά συναίνεσαν σε αυτή τη συμπεριφορά. Μπορείτε, ακόμα, να ρωτήσετε το παιδί σας για το τι πρέπει να κάνει ένα άτομο όταν δεν είναι σίγουρο ότι έχει λάβει συναίνεση από την/τον σύντροφό του.
Educators
Εκπαιδευτικοί
Τα νεαρά άτομα πρέπει να κατανοήσουν ότι η σεξουαλική συναίνεση σημαίνει ότι και τα δύο άτομα συμφωνούν ενεργά και λεκτικά σε κάποια σεξουαλική δραστηριότητα. Η σεξουαλική δραστηριότητα έχει διαφορετική σημασία για διαφορετικούς ανθρώπους και συνήθως είναι πολύ περισσότερο από απλά πράξεις, όπως το στοματικό, κολπικό ή πρωκτικό σεξ. Μπορεί να περιλαμβάνει φιλιά, αγκαλιές, αγγίγματα, χάδια και πολλές άλλες συμπεριφορές που άνθρωποι μπορεί να βρίσκουν ευχάριστες. Αν και τα δύο άτομα δεν πουν «ναι», τότε δεν υπάρχει συναίνεση.
Τα νεαρά άτομα πρέπει επίσης να κατανοήσουν ότι τόσο οι ίδιοι όσο και οι σύντροφοί τους έχουν το δικαίωμα να αλλάξουν γνώμη για το τι θέλουν ή δεν θέλουν να κάνουν, οποιαδήποτε στιγμή. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν συμμετέχουν σε σεξουαλικές συμπεριφορές με κάποιο άτομο και το άτομο αυτό αλλάξει γνώμη, πρέπει να σταματήσουν ό,τι κάνουν και να σεβαστούν την επιθυμία του. Αν δεν σεβαστούν αυτήν την επιθυμία μπορεί να ξεπερνάνε τα όρια και αυτό είναι παράνομο.
Η προσπάθεια να πείσεις κάποιον να πει “ναι” όταν δεν είναι βέβαιος/βέβαιη ή δεν θέλει να έχει σεξ δεν αποτελεί συναίνεση. Αυτό ονομάζεται σεξουαλικός εξαναγκασμός.
Όταν ένα άτομο είναι υπό την επήρεια ναρκωτικών ή αλκοόλ, η συναίνεσή του δεν αναγνωρίζεται νομικά. Η συμμετοχή σε σεξουαλική δραστηριότητα με άτομο που έχει καταναλώσει τέτοιες ουσίες θεωρείται βιασμός.
Για να μπορεί κάποιο άτομο να δίνει νομικά συναίνεση, πρέπει να έχει φτάσει σε μια συγκεκριμένη ηλικία. Αυτή η ηλικία ονομάζεται “ηλικία συναίνεσης” και διαφέρει από χώρα σε χώρα.
Τα ενήλικα άτομα θα πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι ένα άτομο που έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση δεν φέρει ποτέ ευθύνη και θα πρέπει να ενημερώσει έναν ενήλικο που εμπιστεύεται αν βιώσει μια τέτοια εμπειρία. Επικοινωνώντας αυτό το μήνυμα με σαφήνεια, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι τα νεαρά άτομα αισθάνονται ασφαλείς να απευθυνθούν σε εσάς ή σε έναν άλλο ενήλικο άτομο που εμπιστεύονται.